جلبك - توليد مثل انواع جلبك
جلبك شناسي
در رده بندي جلبكها ، غير از مطالعه انواع رنگيزهها در كلروپلاست كه يكي از بارزترين ويژگيهاي آنهاست از ويژگيهاي ديگري نظير ساختار تال ، ساختار شيميايي ديواره ياختهاي ، تعداد ونوع ومحل قرار گرفتن تاژك ، نوع مواد غذايي ذخيره در ياخته ، ساختار ياخته استفاده ميشود. در شرايط كم آبي پروتوپلاسمهاي دختر كه نتيجه تقسيم غير جنسي هستند، از سلول اصلي خارج شده و ديواره آنها ژلاتيني شده و نهايتا يك كلوني ماكروسكوپي متشكل از چندين سلول را كه به نام پالملا ناميده ميشوند، تشكيل ميدهند. سطوح طبقه بندي جلبكها (Algae Classification) چون شناسايي تمام جلبكها مشكل است، از اين رو آنها را بر طبق صفات و مشخصات موروثي و خواص مورفولوژيكي و فيزيولوژيكي به صورت زير دسته بندي ميكنند: شاخه (Division) با علامت Phyta.
جلبكهايي هستند كه فرم زندگي پلانكتوني (موجودات ريز آبزي) دارند و دو گروه هستند: يوپلانكتوفيتها: جلبكهايي هستند كه در اصل داراي فرم زندگي پلانكتوني هستند كه از اين گروه ميتوان به دياتومهها اشاره كرد. اندام جنسي نر به نام اسپرماتانژيا ناميده ميشود كه ياختههاي منفرد و غير متحرك به نام اسپرماتيا توليد ميكند و اندام ماده به شكل بطري است كه از يك بخش حجيم و يك بخش انتهايي دراز و باريك تشكيل شده است. مواد غذايي ذخيره در ياخته شامل مانيتول و لامينارين است و در تركيبات ديواره ياختهاي جلبكهاي قهوهاي ، غير از سلولز مواد ديگري از جمله اسيد آلژينيك وجود دارد كه از نظر اقتصادي داراي اهميت زيادي است.
برخلاف جلبكهاي سبز- آبي كه فقط توليد مثل رويش دارند، جلبكهاي سبز داراي هر توليد مثل رويشي و جنسي هستند از انواع توليد مثل رويشي ، تقسيم دوتايي ياخته ، قطعه قطعه شدن و تشكيل اكنيت بسيار متداول است. تال اسپوروفيت از نظر ساختار دروني نيز تكامل يافته و از بافتهاي مختلف تشكيل شده چنانچه برش از بخش پايه شامل بخشهاي زير است: بخش بيروني يا مريستمي كه تقسيم شده و باعث رشد طولي و عرضي تال ميشود. رنگيزههاي موجود در كلروپلاست آنها شامل كلروفيل a و c و كاروتن و رنگيزه قهوهاي رنگي است به نام فوكوگزانتين كه مقدار آن از مقدار كلروفيل بيشتر بوده و در نتيجه باعث ايجاد رنگ قهوهاي در تال ميشود.
نمايش موارد بر اساس برچسب: انواع جلبك
ساختار ساده با فرمهاي تك سلولي، كلني يا رشتهاي كه در مادهاي ژلاتيني قرار دارد از خصوصيات ساختاري سيانوباكترها ست. ان ها را در دسته هايي چندتايي بر اساس صفات و شناسه هاي موروثي و خصوصيات فيزيولوژيكي و مورفولوژيكي دسته بندي ميكنند. گونههاي مختلف انواع جلبك ها كاروفيتا معمولا در ابهاي شيرين، راكد، كم عمق، با گل ولاي يا لبشور ديده ميشوند. جلبك هاي سبز-ابي توانايي زندگي و رشد درون و روي سطح خاك، درون اب هاي شور يا شيرين و حتي روي درختان را دارند. نشاسته از مواد غذايي ذخيره شده در جلبك هاي سبز است كه با استفاده از معرف يد به رنگ ابي تغيير رنگ ميدهد. اندام توليد مثلي كاروفيتا ها ساختاري پيچيده داشته و سلول هاي نابارور اين اندام را در بر گرفته است.
تار يا ريسه در اين جلبك ها متنوع است براي مثال ميتواند تار هاي سيفوني، ساده يا منشعب داشته باشد. در بعضي از جلبكهاي تاژكدار در مكاني نزديك به تاژك لكهاي قرمز رنگ كه به لكهي چشمي معروف است. رنگدانه فيكواريترين وظيفه همراهي قابل توجهي را در غذاسازي جلبكهاي قرمز ايفا مي كند. در اين جلبك ها هسته مشخص نيست بلكه به صورت گرانول هايي در داخل سيتوپلاسم پراكنده است. فيكواريترين، كلروفيل، فيكوسانين و كاروتن از رنگيزه هاي موجود در اين نوع جلبك است. ويژگي هايي كه اين جلبك ها به خود اختصاص داده اند ان ها را از ديگر جلبك ها جدا ميكند. رنگدانه هاي موجود در جلبك هاي قهوهاي كلروفيل و فوكوگزانتين قهوهاي ميباشد.
فوكوس مشهور ترين گونهي فائوفيتا است، كه در كنار ساحل هاي درياها ديده ميشود. جلبك هاي اسپيروژير، شارا، و كلرلا از نمونه هاي اين دسته از انواع جلبك ها است. از جمله اين خصوصيات فرم بيروني و عضو هاي توليد مثلي و نحوه تكثير ان ها ست. كه داراي تاژك هاي غشايي حساس و شكننده اي فاقد ديواره هاي سلولزي ميباشند. ولي درصورتي كه مقدار زيادي از اين دسته از انواع جلبك ها گرد هم جمع شوند. دسته اولي كه به ان ميپردازيم جلبك هاي سبز-ابي يا سيانو باكترها ميباشد:. دينوفيتاها از دسته هاي پلانكتون هاي گياهي موجود در اب هاي شور هستند. انواع جلبك ها بر اساس ساختار و قرار گيري سلول هايشان به شرح زير است:.
حضور اين پلانكتون هاي گياهي به عنوان غذا براي آبزي ها خيلي موثر است.
سايت بهداشت محيط ايران
توليد مثل غير جنسي يا رويشي توسط ياختههاي رويشي معمولي انجام ميشود بدون آنكه در ديواره ياخته اصلي تغييري حاصل گردد قطعه قطعه شدن كلوني ، ريسه يا بطور كلي تال ، تقسيم ياختهاي به صورت دوتايي و تغيير شكل ياختههاي رويشي و تبديل آنها به ياختههاي مقاوم و زايشي از انواع توليد مثل رويشي بشمار ميآيند. بر حسب آنكه مرحله گامتوفيتي و يا اسپروفيتي طولاني باشد و يا گياه گامتوفيت با گياه اسپروفيت مشابه با يكديگر باشند و يا نباشند، چرخه زندگي در جلبكها را به چهار گروه هاپلانتيك ، ديپلانتيك ، ايزومورفيك و هترومورفيك تقسيم ميكنند. در جلبكهاي تكامل يافته ، ياختههاي زايشي در ساختارهاي ويژهاي بوجود ميآيند ساختاري كه ياختههاي نر را بوجود ميآورد بنام آنتريديوم وساختاري كه ياختههاي ماده را توليد ميكند اوئوگونيوم ناميده ميشود.
برخلاف جلبكهاي سبز- آبي كه فقط توليد مثل رويش دارند، جلبكهاي سبز داراي هر توليد مثل رويشي و جنسي هستند از انواع توليد مثل رويشي ، تقسيم دوتايي ياخته ، قطعه قطعه شدن و تشكيل اكنيت بسيار متداول است. به رنگ سبز علفي هستند تال آنها بسيار متنوع است و به اشكال تك ياختهاي متحرك ، تك ياختهاي غير متحرك ، كلوني متحرك ، كلوني غير متحرك ، ريسهاي ساده و منشعب ، پارانشيمي و سيفوني ديده ميشوند. در صورتي كه رويش تخم با تقسيم به روش ميوز همراه نباشد گياه ديگري به نام اسپروفيت توليد ميشود كه تعداد كروموزوم آن دو برابر گياه اول است و در نتيجه مرحله اسپروفيتي طولاني ميگردد.
هر دو اين مواد نوعي پلي ساكاريد هستند در اكثر موارد تركيبات ديگر از قبيل پروتئين ، كربنات كلسيم ، آهن ، سيليس ، كتين و غيره در ساختار ديواره ياختهاي جلبكها ديده ميشود. توليد مثل غير جنسي ، روش معمولي و طبيعي جلبكهاست كه در اين حالت هاگهاي متحرك به نام زئوسپور و يا غير متحرك بنام آپلانسپور در كيسههايي به نام هاگدان بوجود ميآيند. اولا جلبكها فاقد ريشه ، ساقه و برگ هستند، ثانيا در اطراف اندامها يا ساختارهاي زايشي جلبكها ياختههاي محافظ وجود ندارد، ثالثا جنين در جلبكها ديده نميشود. بعضي از جلبكها ميتوانند در محيطهاي غير معمولي ، مثل درياچههاي نمك ، چشمههاي آب گرم و يخچالهاي طبيعي و حتي در درون بدن و بافتهاي موجودات زنده زيست كنند.
كشف نخستين جلبك سه جنسيتي در ژاپن
جلبك مذكور از تجمع ۳۲ يا ۶۴ سلول با يك جنسيت به وجود ميآيد و سلولهاي جنسيتي كوچك و متحرك (نر) يا سلولهاي جنسيتي بزرگ و غير متحرك (ماده)، مشابه انسان دارد. اين جلبك كه Pleodorina starrii نام دارد، علاوه بر جنسيت ماده و نر داراي گونهاي است كه ميتواند در يك ژنوتايپ هر دو سلول نر و ماده را توليد كند. هيسايوشي نوزاكي استاديار دانشگاه توكيو و جمع آورنده نمونه جلبك در اين باره ميگويد: كشف گونههايي با سه جنسيت بسيار نادر است. وي به مدت ۳۰ سال از رودخانه ساگامي بازديد و نمونه جلبك جمع آوري ميكرد تا فرايند تكامل جنسيت گونههاي مختلف جلبك را بررسي كند. اما به طور معمول جلبكها با توجه به چرخه حيات شأن ميتوانند بدون جفت گيري تكثير شوند يا با استفاده از جفت گيري توليد مثل كنند.
حال آنكه سلولهاي جنسيت جلبك تازه كشف شده تحت حالت بيان ژن معمولي وجود آمدهاند و بنابراين با گونه گفته شده تفاوت دارند. سلولهاي نر همراه پاكتهاي اسپرم به جهان خارج ارسال ميشوند تا تجمعي از سلولهاي ماده را بيابند و به آن متصل شوند. به طور معمول از آنجا كه جلبك يك گروه وسيع و متنوع از جانداران است، تمايزهاي متفاوتي ميان انواع آن نيز وجود دارد. به گزارش ديده بان علم ايران، محققان دانشگاه توكيو در يك رودخانه نخستين جلبكي را كشف كردهاند كه سه جنسيت دارد. از سوي ديگر جلبكهاي هرمافروديت نيز وجود دارند كه بدون بيان ژن (gene expression) هردو اندام جنسي نر و ماده را دارند.
جنسيت سوم اين نوع جلب نيز هر دو نوع سلول جنسيتي نر و ماده را دارد و ميتواند با جلبك نر يا ماده جفت گيري كند. البته در بدن جاندار هرمافروديت به دليل بيان ژن (gene expression) غير معمولي، هر دو سلول نر و ماده به وجود ميآيد. نوزاكي در اين باره ميگويد: به دليل تجربه طولاني ما در جمع آوري نمونهها از طبيعت اين تحقيق ممكن است. در اين تحقيق آمده است: سيستمهاي جفت گيري تركيبي مشابه اين مورد نشان دهنده وضعيتهاي تكاملي هستند. اين موجودات هاپلوئيدي (داراي يك نوع كروموزوم) يا ديپلوئيدي (داراي دو نوع كروموزوم) هستند. اما جلبك جديد هر دو نوع سلول را دارد و ميتواند تجمع سلولهاي نر يا ماده را تشكيل دهد.
عصاره جلبك دريايي مانع توليدمثل ويروس كرونا ميشود
تدروس آدهانوم مدير كل سازمان جهاني بهداشت چهارشنبه ۲۱ اسفندماه ۹۸ در كنفرانسي خبري تاكيد كرد كه اگرچه واژه «همهگير» (pandemic) به دليل حساسيتي كه دارد نبايد بدون دقت مورد استفاده قرار گيرد اما ارزيابيهاي اين سازمان ويروس كرونا را «همهگير جهاني» شناسايي و اعلام ميكند. ويروس كرونا موسوم به «كوويد ۱۹» اواسط ماه دسامبر (۲۴ آذر) در شهر ووهان واقع در مركز چين گزارش شد ابتدا از اين بيماري به عنوان ذات الريه نام برده مي شد اما كميسيون ملي بهداشت چين در ۳۰ دسامبر سال ۲۰۱۹ (۹ دي ماه ۹۸) به صورت رسمي شيوع اين ويروس را در چين اعلام كرد. بر اساس آخرين گزارش سازمان جهاني بهداشت، تاكنون ۱۵ ميليون و ۹۴۱ هزار و۸۰۶ نفر به اين بيماري مبتلا شدهاند، ۹ ميليون و ۷۲۴ هزار و ۲۸۹ نفر بهبود يافتهاند و ۶۴۲ هزار و ۷۵۱ نفر جان خود را از دست دادهاند.
به گزارش روز شنبه پايگاه خبري مديكال ساينس، پروتئين تاجدار ويروس كرونا به گيرندههاي ACE-۲ روي سطح سلولهاي انسان متصل شده و سپس ويروس مواد ژنتيكي خود را به درون سلول وارد ميكند. در اين آزمايشات مشخص شد پلي ساكاريدهاي سولفاته قادرند ويروس SARS-CoV-۲ را در آزمايشگاه به نحو موثر مهار كنند و قابليت اين تركيبات در مهار ويروس حتي بيشتر از داروي رمدسيوير است. به اعتقاد محققان با استفاده از مولكولهاي داراي گيرندههاي مشابه ACE-۲ ميتوان ويروس را فريب داد و به دام انداخت تا به صورت طبيعي از بين برود. تمام اين تركيبات، زنجيرههاي بلندي از مولكولهاي قندي هستند كه با عنوان پلي ساكاريدهاي سولفاته شناخته ميشوند.
محققان سه گونه مختلف از هپارين و دو نوع فكويدان را كه از جلبك دريايي گرفته ميشود، مورد آزمايش قرار دادند. در تحقيقات قبلي كارآيي اين مولكولهاي فريبنده در مورد زيكا و آنفلوآنزا به اثبات رسيده است. دانشمندان بسياري در سراسر جهان به دنبال ساخت واكسن اين پاندمي هستند. گزارش كامل اين تحقيقات در نشريه Cell Discovery منتشر شده است.
جلبك چيست؟ انواع و كاربردهاي جلبك
خواص دارويي كه براي جلبكها عنوان كردهاند بسيار است ازجمله بهعنوان مسهل در يبوستهاي دستگاه گوارش، بهعنوان التيام دهنده زخمهاي دستگاه گوارش و بهعنوان داروهاي ضد انگلي دستگاه گوارش و همچنين در كاهش فشارخون، كاهش چربي خون، كاهش وزن زياد و نيز جلوگيري از بيماريهاي تصلب شرايين از جلبكها استفاده ميشود. مطالعات مختلف علمي ثابت كرده است كه كارايي اين محصولات بهطور گستردهاي در علوم و صنعت باغباني مورد استقبال قرار گرفته است، بهطوريكه بعد از استفاده از اين فرآوردهها، افزايش محصول، افزايش جذب مواد غذايي خاك، افزايش مقاومت به آفات خاص، افزايش جوانهزني بذر و مقاومت در مقابل يخزدگي را در پي داشته است.
اندازه ريز جلبكها از حد چند ميكرون فراتر نميرود، در حالي كه طول برخي از جلبكهاي ماكروسكوپي به بيش از ۶۶ متر ميرسد و از سوي ديگر، به دليل تنوع تكاملي كه طي ميليونها سال حاصل شده است جلبكها قادرند در زيستگاههاي بسيار متنوع ازلحاظ دما (مناطق قطبي تا چشمههاي آب گرم) و شدت نور تابشي رشد كنند. اهميت جلبكهاي دريايي به علت دارا بودن عناصر مغذي از قبيل ازت، فسفر، پتاسيم و برخي از عناصر مورد نياز گياهان و همچنين به دليل وجود ميزان بالاي فيبر در آن است كه در بهبود خواص فيزيكي و شيميايي و بيولوژيكي خاك، از قبيل افزايش ظرفيت تبادل كاتيوني و بهبود ظرفيت نگهداري آب، تعديل pH و غيره نقش مهمي دارد.
در پژوهشي مشاهده شد كه تركيبات موجود در عصاره هيدروالكلي جلبك قرمز Laurencia pacifica قادر به مهار تكثير سلولهاي سرطاني معده، پستان، كولون، تخمدان، ريه، پانكراس، پروستات و پوست است؛ پس ميتوان نتيجه گرفت كه تركيبات متنوعي در اين جلبك وجود دارد كه سبب مهار طيف وسيعي از سرطانها ميشوند. وجود اسيدهاي چربي همچون امگا ۳ و امگا ۶ در جلبكها، آنها را به منابع ارزشمند غذايي تبديل كرده است كه ميزان توليد انرژي در مصرفكننده را بالا ميبرد، همچنين جلبكها داراي مقادير زيادي از انواع ويتامينها، مواد معدني، كارتنوئيدها و عناصر كمياب هستند. جلبكها از ديرباز در كشورهاي باستاني حواشي اقيانوسها مانند ژاپن، چين، كره و ديگر كشورها بهعنوان غذاي اصلي موجود در رژيم غذايي استفاده شده است و امروزه انسانها از محصولات حاصل از ماكروجلبكها در زندگي روزمره خود به طرق مختلف استفاده ميكنند.
برچسب: ،