دلتاس

مقام سلمان و ابو ذرّ و مقداد و عمار

با اجازه آقايان بمقتضاى وقت چند خبر براى شما نقل مى‌نمايم حافظ ابو نعيم اصفهانى در ص 172 جلد اول حلية الاولياء و ابن حجر مكّي در حديث پنجم از چهل حديثى كه در صواعق محرقه در فضايل على عليه السّلام آورده از ترمذى و حاكم از بريده نقل نموده‌اند كه رسول اكرم صلّى اللّه عليه و آله و سلّم فرمود ان الله امرنى بحب اربعة و اخبرنى انه يحبهم يعنى خداوند مرا امر فرموده بدوستى چهار نفر و مرا خبر داده كه آنها را دوست مى‌دارد عرض كردند يا رسول اللّه آن چهار نفر كيانند فرمود على ابن أبي طالب و ابو ذر و مقداد و سلمان. آيا اعمال و رفتار اصحاب خاص رسول خدا كه محبوب خدا و پيغمبر و اهل بهشت‌اند سند نيست و حجّيت ندارد كه مورد قبول مسلمانان باشد و بآنها ترتيب اثر بدهند؟ آيا خجالت‌آور نيست كه اصحاب در نظر شما همان عده‌اى باشند كه موافقت با بازى سقيفه نمودند و بقيه صحابه پاك رسول اللّه صلّى اللّه عليه و آله و سلّم كه مخالفت با مرام اهل سقيفه نمودند از درجه اعتبار ساقط و بى‌اثر باشند؟ ! پس خوب بود حديثى را كه نقل نموديد بطور.

مگر ابو الفداء در تاريخ خود ننوشته كه اين چهار نفر از جمله اصحاب پيغمبر بودند كه روز سقيفۀ بنى ساعده به همراهى على از بيعت ابى بكر خوددارى نمودند پس چرا عمل آنها و سرپيچى از بيعت را حجت نمى‌دانيد با اينكه علماء خودتان نوشته‌اند آنها محبوب خدا و پيغمبر بودند و ما هم پيرو آنها مى‌باشيم كه آنها پيرو على عليه السّلام بودند پس بحكم حديث منقولۀ خودتان ما راه هدايت را بدست آورده‌ايم. و ابن حجر در حديث 39 از ترمذى و حاكم از أنس بن مالك نقل نموده كه آن حضرت فرمود الجنة تشتاق الى ثلاثة على و عمار و سلمان يعنى بهشت اشتياق دارد بسوى سه نفر و آن سه نفر على و عمار و سلمان‌اند.

از اين بيان گذشته شما عمل اصحاب پيغمبر را حجّت مى‌دانيد و حديثى از آن حضرت نقل مى‌نمائيد كه فرمود.

مي خواستم راجع به مقداد بن اسود اطلاعاتي داشته باشم

امام صادق (ع) مي فرمايد: وقتي كه اين آيه نازل شد رسول اكرم (ص) به مردم فرمود: خداوند براي من بر عهده شما حقي گذاشته است آيا آن را اداء مي كنيد؟ هيچ كس جواب حضرت را نداد، روز بعد هم رسول خدا (ص) همين سؤال را كرد كسي جواب نداد روز سوم هم اين مطلب تكرار شد و كسي جواب نداد و آن گاه رسول خدا(ص) فرمود اين مطلب، طلا و نقره يا خوراكي ها و آشاميدني ها نيست گفتند پس آن چيست؟حضرت آيه مذكور را خواند و فرمود اين آيه از طرف خدا نازل شده است، گفتند ما دستور آيه را مي پذيريم. بعد از رحلت پيامبر(ص) نيز مقداد جزء معدود افرادي است كه در راه دفاع از حق و حقيقت و ولايت علوي(ع) ثابت قدم باقي مانده و در برابر حوادث ناگوار كه بعد از وفات رسول گرامي اسلام اتفاق افتاد، تزلزلي در او ايجاد نشده و در چنين موقع حساسي، مقداد با سلمان و ابوذر از علي(ع) دست بر نداشتند و به دنبال ديگران نرفتند بر همين اساس است كه ابي بكر حضرمي مي گويد: امام باقر(ع) فرمود: مردم بعد از رسول خدا(ص) از مرام و مسير پيامبر(ص) برگشتند جز سه نفر سلمان و ابوذر و مقداد.

مقداد در ميان سوّمين گروه مسلمانان كه به حبشه مسافرت كردند به حبشه رفت و پس از مدّتي به مكّه برگشت و در مكّه همراه رسول خدا(ص) بود تا جريان هجرت پيامبر(ص) به مدينه پيش آمد و بار دوّم به مدينه هجرت كرده است كه زمان هجرتش به مدينه به خوبي روشن نبوده ولي بر اساس وجود قرائن فراواني در سال اول هجرت در ماه شوّال در سريه ابوعبيده به مسلمانان پيوست و به همراه آنان به مدينه هجرت نمود.   علما و دانشمندان حديث و تاريخ، زماني كه ديدند در روايات و اخبار اهل بيت(ع) مكرر از اين چهار نفر به عناوين گوناگون ستايش شده است و يا آن همه فضايل و مناقب در باره اين چهار نفر وجود دارد كه پس از ائمه(ع) نظير ندارد، از اين رو ايشان را به عنوان پايه هاي دين و ستون هاي محكم ايمان ياد كرده و با اصطلاح اركان اربعه معرفي نموده اند.

در ذيل آيه مودّت (قل لا اسئلكم عليه اجرا الا المودة في القربي) اي رسول خدا(ص) به مردم بگو من از شما مزد رسالت نمي خواهم جز اين كه نسبت به اهل بيت و عترت من دوستي بورزيد[14] ، رواياتي را بسياري از علماي سني و شيعه با اين مضمون نقل كرده اند كه پاداش و زحمات پيامبر(ص) در راه ابلاغ اسلام، دوستي با خويشان آن حضرت است. امام صادق(ع) اضافه فرمود: به خدا سوگند كسي به اين آيه وفا نكرد مگر هفت نفر كه عبارت بودند از سلمان، ابوذر ، مقداد، عمّار ، جابر ابن عبد الله انصاري، يكي از غلامان در خانه پيامبر و زيد بن ارقم، اين هفت نفر نسبت به عترت پيامبر(ص) كاملاً وفاداري و محبّت نمودند و پاداش رسالت پيامبر اسلام(ص) را به خوبي انجام دادند.

منبع